Խալիիֆը մահամերձ պառկած էր, ընկղմված իր մետաքսե բարձերի մեջ: Խակիմները, իր երկրի բժիշկները, հավաքվել էին նրա շուրջը, և բոլորն էլ եկել էին այն եզրահանգման, որ Խալիֆին կարող է միայն փրկել մի բան՝ երջանիկ մարդու վերնաշապիկը, ինչը պետք է դնել Խալիֆի գլխի տակ: Սուրհանդակները, մեղուների նման սլացան ամենուր և ամեն քաղաքում փնտրում էին երջանիկ մարդուն, սակայն բոլորի մոտ ում հարցնում էին երջանկության մասին, կային միայն հոգսեր և վիշտ:

Վերջապես սուրհանդակները, արդեն հույսները կտրած, հանդիպեցին մի հովվի, ով ուրախ երգելով նախիր էր արածացնում: "Երջանի՞կ ես Դու" - հարցրեցին նրանից: "Ես չեմ ճանաչում ոչ ոքի, որ ինձանից երջանիկ լինի", - ծիծաղելով պատասխանեց հովիվը: "Այդ դեպքում տուր մեզ Քո վերնաշապիկը" - բացականչեցին սուրհանդակները:

Բժշկի մոտ մի անատամ Շեյխ եկավ և սկսեց բողոքել`

- Օ, Դու, բոլոր մարդկանց օգնող, օգնիր ինձ նույնպես: Հենց ես քնում եմ, երազները տիրում են ինձ: Երազումս տեսնում եմ, թե եկել եմ հարեմի դիմացի հրապարակը: Իսկ կանայք այնտեղ հիասքանչ են՝ հրաշագեղ այգու ծաղիկների, դրախտի աստվածային էակների նման: Սակայն ես հենց հայտնվում եմ այնտեղ, անմիջապես նրանք բոլորը անհետանում են գաղտնի մուտքով:

Բժիշկը կնճռոտեց ճակատը և սկսեց ակտիվ մտածել և վերջապես հարցրեց՝

Մի պարսկական պատմության մեջ պատմվում է մի ճամփորդի մասին, ով մեծ դժվարությամբ էր քարշ գալիս, կարծես անվերջ ճանապարհով:

Նա ամբողջությամբ բեռնված էր ամենատարբեր առարկաներով: Ավազի ծանր պարկը կախված էր նրա մեջքի հետևում, մարմինը փաթաթված էր մի հաստ ջրի տիկով, իսկ ամեն ձեռքում նա մի քար էր տանում: Նրա պարանոցից, հին մաշված պարանից կախված էր մի հին ջրաղացաքար: Ժանգոտած շղթաները, որոնց օգնությամբ նա, փոշոտ ճանապարհով իր ետևից քարշ էր տալիս ծանր կշռաքարեր, փաթաթվում էին նրա ոտքերին: Գլխի վրա, մի կերպ հավասարակշռությունը պահելով նա տանում էր կիսով չափ փտած մի դդում:

Մի Իմաստունի այգում ապրում էր մի հոյակապ սիրամարգ: Այդ թռչունը այգեպանի ուրախությունն էր: Նա այդ թռչունին սնում ու փայփայում էր:

Իսկ նախանձախնդիր ու ժլատ հարևանը, անընդհատ նայում էր ցանկապատի վրայից և ոչ մի կերպ չէր կարողանում համակերպվել այն բանի հետ, որ ինչ-որ մեկը ավելի գեղեցիկ սիրամարգ ունի քան ինքը: Նախանձից նա քարեր էր նետում թռչունի վրա:

Այդ բանը նկատեց այգեպանը և շատ բարկացավ: Սակայն սիրամարգը առաջվա պես հանգիստ չէր տալիս հարևանին: Այդ ժամանակ նա որոշեց շողոքորթությամբ վերցնել այգեպանին

"Ինձ փող է պետք, չե՞ս կարող ինձ հարյուր թուման պարտքով տալ", - հարցրեց մի մարդ իր ընկերոջը: "Ես գումար ունեմ, բայց քեզ ես չեմ տա: Երախտապարտ եղիր ինձ դրա համար":

Մարդը բարկացած ասաց՝ "Այն, որ Դու փող ունես, և չես ուզում ինձ տալ, դեռ դժվարությամբ կարող եմ հասկանալ: Սակայն այն, որ ես դրա համար դեռ պետք է Քեզ երախտապարտ լինեմ՝ ոչ միայն ինձ համար անհասկանալի է, այլև կարծում եմ, որ ուղղակի լկտիություն է":

Բժշկի մոտ մի կոշկակար եկավ՝ նա ուժեղ ցավեր ուներ և թվում էր թե նրա օրերը հաշվված են: Բժիշկը որքան որ չջանաց՝ չկարողացավ հարմար դեղ գտնել, որ նրան օգնի:

Վախեցած այցելուն հարցեց՝

- Մի՞թե չկա ոչինչ, որ կփրկի ինձ:

Բժիշկը պատասխանեց՝

- Ցավոք ես այդպիսի միջոց չգիտեմ:

Մի կին շուկայում, բրդյա և տրիկոտաժե գործվածքների խանութում, երկար բարակ բրդյա գործվածք էր փնտրում, որից նա ուզում էր ամուսնու համար թիկնոց կարել: Նրա համար ամենակարևորն այն էր, որ գործվածքը լինի մաքուր ոչխարի բրդից, ոչ մի այլ բանի մասին նա նույնիսկ լսել չէր ուզում:

- Վերցրեք այ այս հոյակապ գործվածքը, - բրդյա մի կտոր առաջարկեց նրան վաճառողը: - Ձեր ամուսինը նրա մեջ իրեն այնպես կզգա, կարծես հրեշտակները նրան դրախտ են բարձրացնում:

Դատավորի առջև կանգնած էր մի մարդ, ում մեղադրում էին նրանում, որ նա կաշառք էր վերցնում: Բոլորն էին ասում այն մասին, որ նա մեղավոր է, և դատավորին մնում էր միայն վճիռ կայացնել:

Դատավորը իմաստուն մարդ էր: Նա մեղադրվողին առաջարկեց ընտրել երեք պատիժներից մեկը՝ կամ վճարել հարյուր թուման, կամ հիսուն փայտի հարված ստանալ, կամ էլ հինգ ֆունտ սոխ ուտել:

- Սա հավանաբար այնքան էլ դժվար չի լինի, - մտածեց դատապարտվածը և կծեց առաջին սոխի գլուխը: Երեք քառորդ ֆունտ հում սոխ ուտելուց հետո, նա այլևս չեր կարողանում առանց զզվանքի նայել այդ բնության բարիքի վրա: Աչքերից սկսեցին արցունքներ թափվել և գետակներով հոսել այտերի վրայով:

Մի աճպարար իր արվեստն էր ցուցադրում սուլթանին և նրա պալատականներին: Հանդիսատեսը հրճվանքի մեջ էր: Ինքը՝ սուլթանը, ոգևորությունից ինքն իր նման չէր:

- Աստված իմ, ինչ հրաշք է, ինչ հանճարեղ մարդ է:

Նրա վեզիրն ասաց՝

- Ձերդ մեծություն, ախր Աստվածները չեն կավը թրծում: Աճպարարի արվեստը՝ անվերջ մարզանքների և ջանասիրության արդյունք է:

Սուլթանը խոժոռվեց: Վեզիրի խոսքերը զրկեցին նրան աճպարարի արվեստից հրճվելու հաճույքից:

Երեք հին ընկերներ նստել էին միասին և զրուցում երիտասարդության ուրախությունների և ծերության դժվարությունների մասին:

- Ահ, - տնքում էր մեկը, - իմ ոտքերն ինձ չեն լսում այնպես, ինչպես ես կուզեի: Ախր ժամանակին ես վազում էի, իսկ հիմա նրանք ինձ թողել են ճակատագրի քմահաճույքին, այնպես, որ ես հազիվհազ ոտքից ոտք եմ անցնում:

- Դու ճիշտ ես, - նրա հետ համաձայնվեց մյուսը: - Իմ մոտ այնպիսի զգացողություն է, կարծես իմ երիտասարդ ուժերը կաթիլ առ կաթիլ ավազի մեջ են անցնում, այնպես, ինչպես ջուրն անապատում: Ժամանակը փոխվել է, և մենք էլ ենք փոխվել ընկնելով ժամանակի երկանքների մեջ:

Իսկ երրորդ ընկերը, ով քարոզ կարդալ սիրող մի մոլլա էր, և ավելի քիչ զառամյալ չեր քան իր ընկերները, գլուխը բացասաբար շարժեց՝