Սոցիոլոգների բազմաթիվ հետազոտությունները ցույց են տվել, որ ընկերական հպումը բերում է լավ արդյունքի, մարդկային հարաբերությունների մի շարք ոլորտներում: Օրինակ, երբ դասախոսը ընկերական հպվում է ուսանողի ուսին կամ ձեռքին, այդ ուսանողը սկսում է լսարանում իրեն ավելի ակտիվ պահել: Հենց այս պատճառով էլ սպորտսմենները իրար խրախուսում են գրկելով, կամ մարմնային հպումների այլ ձևերով: Եթե ավտոբուսի վարորդի ուսին ընկերական հպվեք, ապա նա ամենայն հավանականության Ձեզ ձրի կտանի, իսկ եթե մատուցողուհին հպվի այցելուի ձեռքին կամ ուսին, ապա նա ամենայն հավանականությամբ ավելի շատ թեյավճար կստանա:
Տղամարդկային համեստությունը չի գնահատվում ոչ կանանց, ոչ էլ տղամարդկանց կողմից:
Village People հանրահայտ խմբի երգի տեկստում ասվում է՝. "Մաչո, մաչո, ես ուզում եմ մաչո լինել: Մաչո, մաչո, ես ուզում եմ մաչո լինել":
30 տարուց ավելի է անցել այն ժամանակներից, երբ պարահրապարակների ձայնասյուներից հնչեց այս հիմնը և խորը ընկղմվեց ամերիկացիների գիտակցության մեջ: Առօրեակա՞ն է արդյոք այս կարգախոսը 21-րդ դարի տղամարդու համար: Նա դեռևս ուզու՞մ է մաչո լինել: Անհաջողություններ ունենու՞մ են այն տղամարդիք, ովքեր իսկական մաչոյի բավարար բնավորություններ չեն ցուցադրում:
Խաղասրահը կամայական դեպքում հաղթում է: Սա համարյա աքսիոմա է, ապացուցված և առողջ դատողությամբ, և խաղացողների անձնական փորձով: Այս դեպքում ինչու՞ շատ մարդիք, նախանձելի հաստատունությամբ գալիս են խաղատուն և ինքնակամորեն հրաժարվում իրենց փողերից:
Վերջերս այն տան առաջին հարկում, որտեղ ես ապրում եմ, նախքին վարսավիրանոցի տեղում, խաղատուն բացեցին: Այն, որ այդտեղ խաղատուն է լինելու, հայտնի դառավ դեռևս վառ ցուցանակի հայտնվելուց շատ առաջ՝ պատուհանները ծածկեցին մեծ պաստառներով, հանեցին, շենքի կողքին կախված փողոցի ժամացույցը և մուտքը զարդարեցին ուրախ ժապավեններով: Այս բոլոր գործողությունները՝ հոգեբանական մեթոդներ են, որոնք ուղղված են այն բանին, որ գրավելով մարդկանց բերեն խաղատուն, և "օգնեն" նրանց ինքնակամ հրաժեշտ տալու իրենց դրամապանակի պարունակությանը:
Բացառված չէ, որ կոֆեինի խթանող էֆֆեկտը՝ ոչ այլ ինչ է, քան իլլյուզիա, իսկ սովորույթով խմվող առավոտյան սուրճը՝ անօգուտ: Այսպիսի եզրակացության են եկել վերջին հետազոտության հեղինակները, որի արդյունքները հրապարակված է "Նեյրոպսիխոֆարմոկոլոգիայի ամսագրի" ինտերնետ կայքում: Հետազոտությունը անց է կացվել 379 փորձարկվողների հետ, որոնց կոֆեին կամ պլացեբո են տվել 16 ժամ կոֆեինից զրկելուց հետո, որից հետո, նրանց հետ, կատարվել է մի շարք պատասխան հակազդումների հետազոտություն, ինչից պարզվել է, որ ուշադրության աստիճանի մեջ առկա է աննշան տարբերություն:
Գիտնականները որոշել են, որ մարդու դեմքի արտահայտությունը ուղղակիորեն ազդում է նրա սրտի աշխատանքի հաճախության, մաշկի ջերմության և արյան ճնշման վրա: Դեմքի ժպիտը կարող է ոչ միայն զրուցակցի համակրանք առաջացնել, այլ նաև ձերբազատել դեպրեսսիայից: Իսկ եթե մարդը չի կարող իրեն ստիպել ժպտալ՝ նրան կօգնի... բոտոքսը:
Ժպտա և ընկերներ ձեռք կբերես: Խոժոռվի, և ձեռք կբերես միայն կնճիռներ: Ջորջ Էլիոտի (Մէրի-Էնն Էվանս Էլիոտ, անգլիացի գրող) այս արտահայտությունը, ոգևորեց գիտնականներին՝ դեպրեսսիայի դեմ պայքարի նոր միջոց գտնել՝ բոտոքսի ներարկումը: Բոտոքսը, դա տոքսին է, որը մկանային պարալիչ է առաջացնում, ենթադրեցին նրանք, և նա էլ հենց կօգնի դիմակայել դեմքի վրա "խոժոռ" արտահայտության առաջացմանը, որով էլ կթուլացնի դեպրեսսիայի արտահայտումը: Դեպրեսիայի վրա բոտոքսի ազդեցության պիլոտային հետազոտության արդյունքները տպագրվել են Dermatologic Surgery ամսագրի մայիսին լույս տեսած համարում:
Մարդու սոցիալական փորձը և համոզմունքները, ալտրուիզմի և պրո-սոցիալական վարքագծի ավելի հավանական բացատրություններ են հանդիսանում, քան գեները և ժառանգականությունը: Այսպիսին է Կալիֆորնիայի համալսարանից Անդրիան Վ. Բելլի և նրա գործընկերների կատարած հետազոտության հետևությունը:
Վատ ժառանգականությունը "ուղղելի՞ է":
Ալտրուիզմը արդեն վաղուց հանդիսանում է սոցիոլոգների հետաքրքրության առարկա: Ալտրուիստները՝ զինվորից մինչև դոնոր, առանձնանում են վարքագծի յուրահատուկ բարոյական բնորոշ գծերով: Նրանք ունակ են զոհաբերել իրենց հետաքրքրությունները, ուրիշների՝ նույնիսկ անծանոթների հետաքրքրությունների օգտին: Եվ ի՞նչն է ընկած՝ այսպես կոչված կիրթ վարքագծի հիմքում:
Օրեցօր սթրեսը ճնշում է ֆիզիկական և հոգեկան առողջությունը: Փաստորեն, խրոնիկական սթրեսը կարող է ազդել իմացական գործընթացների և էմոցիաների վրա: Սակայն նոր հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ կարճ բայց ուժեղ ֆիզիկական սթրեսը կարող է լավացնել հիշողությունը և իմացական գործընթացը:
Ինչու՞ են պարապում քննությանը նախորդող գիշերը:
Բուֆֆալոյի համալսարանի հետազոտողները, որպես մոդել օգտագործելով կրծողներին հայտնաբերել են, որ սուր սթրեսը դրական է ազդում իմացական գործընթացների և հիշողության վրա: Դա կապված է սթրեսի հորմոնի՝ կորտիկոստերոնի (մարդու օրգանիզմում՝ կորտիզոլի), գլխուղեղի պրեֆրոնտալ կեղևի վրա ազդեցության հետ՝ որը պատասխանատու է ՝մոցիաների և ուսուցման համար: Պարզվում է, որ ուժեղ կարճատև սթրեսը ավելացնում է գլուտամատ նեյրոտրանսմիտտերի փոխանցումը և լավացնում աշխատանքային հիշողությունը:
Մեզանից շատերը հաճախ վերապրում են ինտուիտիվ զգացմունքներ, որոնք մենք չենք կարողանում բացատրել, օրինակ՝ մարդկանց հետ առաջին անգամ հանդիպելուց կամ բնակարան ընտրելու ժամանակ ինտերյերի իրերի նկատմամբ հանկարծակի համակրանք կամ հակակրանք: Լիդսի հետազոտողները պնդում են, որ այդ զգացմունքները, կամ ինտուիցիան՝ իրական են և մենք պետք է այն լրջորեն ընկալենք:
Կազմակերպված զարգացման ուսումնասիրության և զարգացման ստրատեգիայի կենտրոնից պրոֆեսսոր Ջերարդ Հոջկինսոնի ղեկավարությամբ Լիդսի հետազոտողների խումբի հետազոտությունների արդյունքում պարզվել է, որ ինտուիցիան՝ մեր ուղեղի կողմից, ենթագիտակցական մակարդակի վրա ինֆորմացիայի պահպանման, ընկալման և մշակման արդյունքն է, այս նույնը վերաբերվում է նաև ռեալ հոգեբանական ֆենոմենին, որը հետագա հետազոտման կարիք ունի, որպեսզի հնարավորություն ստեղծվի օգտագործել նրա բոլոր հնարավորությունները:
Ամերիկյան հոգեբանները հաստատել են, որ հանցագործները, գնահատելով մարդու ոչ վերբալ վարքագիծը, ընդունակ են ընտրելու պոտենցիալ զոհին 7 վայրկյանի ընթացքում: Ինչպե՞ս պահենք մեզ, որ չընդգրկվենք զոհերի շարքին:
Ոչ մի հանցագործ իր զոհի վրա հենց այնպես, ուշադրություն չդարձնելով թե ինչ կարգի անձ է իր առջըում, չի հարձակվում: Սկզբից հանցագործը գնահատում է մարդուն՝ նման է նա զոհի էե ոչ: Համաձայն հոգեբանության պրոֆեսսոր Բետտի Գրեյսոնի հետազոտության, փորձված հանցագործին դրա համար պետք է 7 վայրկյան:
Բետտի Գրեյսոնը, ներկայացրել է տարբեր բանտերում նստած, և իրար հետ ոչ մի կապ չունեցող հանցագործների, փողոցով քայլող մարդկանց պատկերով տեսահոլովակ: Դրանք հասարակ անցորդներ էին, ովքեր պատկանում էին ամենատարբեր սոցիալական և տարիքային խմբերի, և չգիտեին, որ իրենց նկարահանում են: Այսինքն նրանք իրենց պահել են բացարձակ բնական, և տեսահոլովակը իրենից ներկայացնում էր կայնքի իրական պատկեր: Հետազոտողները առաջարկեցին բանտարկյալներին որոշել, թե ժապավենի վրա նկարահանվածներից ում նրանք կընտրեին իրենց համար որպես զոհ: Շշմեցնող փաստը նա էր, որ նրանցից մեծամասնությունը ցույց տվեցին միևնույն մարդկանց:
Չղջիկներին, թռչուններին, կրիաներին և մարդկանց միավորում է գոնե մեկ բան՝ նրանք բոլորը քնում են: Փաստացի, մարդը իր կյանքի մեկ երրորդը ծախսում է քնի վրա, սակայն քունը հետազոտող գիտնականները, առ այսօր չեն հասկանում ինչու:
Քունը պաշտպանում է կենդանուն վտանգից:
Science ամսագրում տպագրված նյութի համաձայն, քնի նշանակությունը համարվում է գիտության 125 չլուծված խնդիրներից մեկը: Այս առիթով ստեղծված դեռ ոչ մի տեսություն դեռևս չի հաստատվել, և դրանցից մի քանիսը նույնիսկ, իրար հակասում են:
UCLA -ի հոգեբուժության պրոֆեսսոր և Semel Institute for Neuroscience -ի հետազոտական կենտրոնի ղեկավար Ջերոամա Սիգելի նոր վերլուծությունը, թույլ տվեց հետևություն անել, որ քնի հիմնական ֆունկցիան՝ կենդանու գոյության ընդունակության բարձրացումնը և նրան ռիսկերից պաշտպանումն է: