ք.Երևան, Վ.Վաղարշյան 12
ՓԱՅՏԵ ՍԱՓՈՐԸ

Ապրում էր աշխարհի երեսին մի սովորական կին ու նրան որպես ժառանգություն էր հասել մի փայտե սափոր։ Այդպիսի սափորներ դեռ փնտրել էր պետք՝ գեղեցիկ, յուրաքանչյուր նախշը, յուրաքանչյուր գալարագիծը նրա վրա փորագրված՝ արվեստի գործ էր։ Օրեցոր, տարեցտարի այդ կինը՝ այդ սափորով գնում էր ջրհորի մոտ՝ ջրի։ ՈՒ սափորը նրան ծառայում էր հավատով ու ճմարտացիությամբ՝ երկար տարիներ։

Հիմա էլ էր նա գնում ջրով լի սափորով երբ ճանապարհին նրան հանդիպեց երիտասարդ զորականը։

Վերջինս հոգնած, նիհարած մի կերպ քարշ էր գալիս։

- Կտա՞ս ջուր խմեմ, - խնդրեց նա։

Կինը պատրաստակամությամբ նրան մեկնեց սափորը։ Եվ երբ զորականը ջրից հագեցավ, նա զարմանքով սկսեց զննել սափորը։ Գեղեցիկ էր՝ ասելու բան չկար։ Բայց զարմանալին այն էր, որ մի կաթիլ ջուր բաց չէր թողնում, չնայած այդպիսի բան լինել չէր կարող, քանզի ներսից, երկայնությամբ և լայնությամբ պատված էր ճաքերով ու կոտրվածքներով։ Ասեմ ավելին, կար այնպիսի խոր ճաք, որի արանքով ուղղակի ջուրը պարտավոր էր հոսել։ Զորականը զարմացած բացականչեց՝

- Եվ ինչպե՞ս ես դու սրանով ջուր կրում, մայրիկ։

Իսկ կինը միայն ուսերը թոթվեց ի պատասխան՝

- Ու ինչի՞ մասին ես դու միայն խոսում, - նեղացած խոսեց նա, - այդ սափորը ինձ հավատով ու ճշմարտությամբ է ծառայում իմ ամբողջ կյանքի ընթացքում։ Նրա մեջ ոչ մի ճաք էլ չկա։ Քեզ թվացել է։

Իսկ զորականը չի հանդարտվում՝

- Ախր ինքդ նայիր, ամբողջովին ճաքերի մեջ է այն, փայտ է ախր։

Կինը միայն ձեռքը թափ տվեց ի պատասխան այդ բառերի, ու միայն հետաքրքրվեց, թե արդյո՞ք երկար է այդ երիտասարդ ու տաքարյուն երիտասարդի ճանապարհը։

- Հեռու եմ գնում, - հոգնած պատասխանեց զորականը։ - Ուժ չունեմ, բայց գնալ պետք է։ Միգուցե կթողնե՞ս ինձ գիշերեմ։ Լավ կլիներ հանգստանայի, թե չէ բոլորովին ուժասպառ եմ եղել։

- Կթողնեմ, - պատասխանեց կինը։ - Ինչու՞ չթողնեմ։

Նա հյուրին տուն բերեց, կերակրեց, խմեցրեց, անկողին գցեց։ Իսկ առավոտյան զորականը ինքը ցանկություն հայտնեց սափորով ջրհորի մոտ գնալ ու ջուր բերել։

- Ուզում եմ, - ասում է, - իմ աչքերով տեսնել, թե ինչպես այդ ճաքած սափորը ջուր չի թողնում։

Կինը չհակադարձեց, թե, ուզում ես ստուգել՝ ստուգիր։

Հասավ զորականը ջրհորի մոտ, ջուր լցրեց սափորը բերնեբերան։ Միայն թե ինչպես և սպասում էր, այդ փայտե ժառանգությունը ջուր թողեց։ Կիսադատարկ սափորով վերադարձավ զորականն ու շեմից հայտարարեց՝

- Դե դու, մայրիկ, կախարդ ես, այլ կերպ չի կարող լինել։ Ասում էի ես, որ քո սափորը պետք է ջուր բաց թողնի։ Ահա, նրանից ջուրը թափվում է։

- Ինչ հիմարություններ ես խոսում, - բարկացավ այդ բառերի վրա կինը։ - Ոչ մի ճաք էլ այնտեղ չկա։ Դու ամեն ինչ հորինում ես։ Գնանք, ես քեզ ցույց կտամ, որ սափորը հուսալի է ու ամուր։

Մոտեցան նրանք միասին ջրհորին, կինը սափորը լցրեց, և այ քեզ հրաշք՝ ոչ մի կաթիլ ջուր նրանից չի թափվում։ Մի՞թե դա կախարդություն չէր։ Մաքուր կախարդություն էր։ Այդպես էլ նրանք տուն եկան, իսկ զորականը չէր հանգստանում, ամբողջ ժամանակ այդ կնոջը կախարդ էր անվանում, իսկ վերջինս միայն ի պատասխան ձեռքով էր թափ տալիս։ Միայն թե իր բախտից, նստարանի վրա մի տեղացի ծերունի էր նստած, հայացք գցելով զորականի վրա, նա դժգոհությամբ մռթմռթաց՝

- Ու ինչու՞ տեղդ հանգիստ չես կարողանում նստել, երիտասարդ։ Ի՞նչ ես ամբողջ առավոտ այդ սափորով վազվզում։

- Որովհետև չի կարող այդպիսի բան պատահել, որ այս սափորը ջուր չթողնի։ Բայց իր տիրուհու ձեռքերում նա ամբողջական է։ Այդպիսի բան չի լինում։ Դա մի ինչ-որ հրաշք է։

Ի պատասխան ծերունին հոգնած հոգոց հանեց՝

- Ախր այդ սափորը, տիրուհին քեզանից լավ գիտե՝ իր ամբողջ կյանքը նա դրանով գնում է ջրի։ Նա լավ չի տեսնում, ճակերն ու կոտրած տեղերը չի նկատում, բայց իր սափորը ճանաչում է, ահա և վերջ։ Ու դրա համար էլ ջուրը բերնեբերան չի լցնում, և սափորն էլ այնպես է պահում, որ այդ ճաքից, որը դու բացահայտել ես, ջուր չի հոսում։ Այդ իմացությունը՝ զգացմունք դարձավ։ Նայիր քո սրին՝ ահա, մեջտեղում բոլորովին բթացել է այն, սակայն ոչինչ, դու դրանով թշնամիներին խոցում ես, որովհետև քո սուրը գիտես ինչպես ոչ ոք չգիտե, զգում ես այն ու հարմարվում ես նրա վնասվածքներին, ինքդ էլ չնկատելով թե ինչպես։ Ոչ մի հրաշք էլ չկա՝ կա իմացությունն այն բանի, ինչով տիրապետում ես։ Ու դա վերաբերվում եմ ամեն բանի։

ԱՎԱ ԱՐԴՈ